TỰ PHÁT HIỆN UNG THƯ SỚM
TỰ PHÁT HIỆN UNG THƯ SỚM
Việt Nam hiện đang ở mức có tỷ lệ ung thư khá thấp so với thế giới. Tuy nhiên, tỷ lệ chết thì lại rất cao và đặc biệt là tốc độ tăng tỷ lệ ngày một nhanh.
Lý do là công tác sàng lọc cực kém, toàn phát hiện khi đã ở giai đoạn cuối. Đó cũng là lý do tỷ lệ chết rất cao, điều trị tốn kém, ko hiệu quả.
Tình hình ô nhiễm, ăn uống nhiễm hoá chất ngày một nặng nề, sẽ là căn nguyên hàng đầu đẩy tốc độ tỷ lệ mắc bệnh tăng nhanh.
Hôm trước, đi sàng lọc ung thư, rất nhiều anh chị em cmt, inbox hỏi han và quan tâm rất kỹ.
Với thu nhập trung bình của người Việt, thì khó có điều kiện sàng lọc K năm 1-2 lần.
Sàng lọc có nhiều gói, từ 3-100 triệu, thậm chí hơn. Mức trung bình tầm 10-30 triệu. Đây là con số cho người giàu.
Tuy nhiên, sống chết nhiều khi còn là số. Có thể sàng lọc gói 2-3 triệu phát hiện sớm dc bệnh. Lại có gói 100 triệu cũng ko tìm ra. Đó là lý do bác sĩ cũng chết vì ung thư rất nhiều. Anh bạn tôi, tiến sĩ Lê Vương Văn Vệ là bác sĩ hàng đầu Nam Học, giám đốc một bv tư cũng mới chết vì K. Nhiều ví dụ lắm.
Phát hiện sớm ung thư là điều tối quan trọng. Chúng ta vẫn sống khoẻ như người thường nếu phát hiện sớm và được điều trị kịp thời. GS Phạm Thuỵ Liên nguyên giám đốc bv K, chủ tịch Hội ung thư Việt Nam bị K mà sống thêm vài chục năm, lúc tôi gặp cụ 90 tuổi vẫn siêu minh mẫn. TSKH, GS Lê Thế Trung nguyên gđ bv 103, chủ tịch Hội ung thư HN cũng bị K, nhưng cụ phát hiện sớm, điều trị kịp thời nên lúc gặp cụ, dù 85 tuổi vẫn đẹp lão, hồng hào, nói chuyện sang sảng, khoẻ hơn người thường, suốt ngày uống xạ đen.
Cũng vì tâm tư của 90 triệu người Việt ko có điều kiện sàng lọc ung thư đều đặn, nên tôi đã gặp nhiều chuyên gia, bác sĩ chuyên ngành, thu thập nhiều thông tin và đúc kết một số kinh nghiệm để chúng ta có thể tự sàng lọc cho mình, mà ko cần tốn đồng nào cả.
Chúng ta cần lắng nghe cơ thể, kể cả những tín hiệu nhỏ nhất. Còn đây là những triệu chứng chung nhất cảnh báo nguy cơ ung thư:
- Vết loét lâu liền.
- Khàn giọng, ho dai dẳng, tức ngực điều trị không đỡ.
- Chậm tiêu, khó nuốt.
- Thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu.
- Xuất hiện u cục bất thường trên cơ thể, nhất là vú.
- Hạch to lên bất thường.
- Chảy máu, dịch bất thường.
- Ù tai, lác mắt một bên.
- Gầy sút, thiếu máu ko rõ nguyên nhân.
- Mệt mỏi mãi không thôi.
- Đau nhức bất thường trong xương.
- Khàn giọng, ho dai dẳng, tức ngực điều trị không đỡ.
- Chậm tiêu, khó nuốt.
- Thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu.
- Xuất hiện u cục bất thường trên cơ thể, nhất là vú.
- Hạch to lên bất thường.
- Chảy máu, dịch bất thường.
- Ù tai, lác mắt một bên.
- Gầy sút, thiếu máu ko rõ nguyên nhân.
- Mệt mỏi mãi không thôi.
- Đau nhức bất thường trong xương.
Đó là những triệu chứng chung nhất của K. Nếu theo dõi cơ thể, thấy những dấu hiệu này, đi khám và sàng lọc ngay, thì đã thành công 90% trong việc phát hiện sớm và điều trị sớm căn bệnh này.
Còn, với mỗi loại K, thì lại có thể theo dõi cơ thể kỹ hơn. Tôi chép thông tin tự sàng lọc vài loại K phổ biến nhất ở Việt Nam để mọi người lưu ý kỹ hơn.
1. Ung thư phổi
Nam giới bị nhiều nhất. Triệu chứng ho khan, ho kéo dài, khó lý giải nguyên nhân hoặc ho có đờm trắng, nhiều đờm, khó thở khi gắng sức hoặc vận động liên tục, bị đau ngực. Khi đau đầu kèm theo là khả năng di căn lên não. Đau xương do di căn vào xương sườn, xương sống. Mệt mỏi, sút cân rất nhanh. Mấy ông hay hút thuốc, rượu, sống và làm việc ở môi trường ô nhiễm, độc hại cần lưu ý kỹ vì hay bị K phổi.
2. Ung thư vú.
Nữ bị nhiều nhất. Dễ phát hiện nhất. Tự phát hiện dc. Chồng hoặc bồ lưu ý là biết khi thấy có u cục. Bệnh phát ra khi đau tức ngực, ngứa ở vú, đau lưng - vai - gáy. Thay đổi hình dạng, kích thước vú. Núm vú có thay đổi như: xẹp, thụt vào, sần sùi, ra dịch hoặc máu, hay bị viêm. Có hạch hoặc đau nhức ở nách. Ngực bị đổi màu, sưng, viêm...
3. Ung thư dạ dày
Khó nuốt, ợ nóng trào ngược thức ăn, axit kéo dài, khàn giọng, khó tiêu, chướng bụng, đại tiện ra máu, hay nôn, đau dạ dày dai dẳng. Các triệu chứng chung: giảm cân nhanh, mệt mỏi kéo dài.
4. Ung thư gan
Vàng da, gan to, nước tiểu tối màu, bụng có dịch, ngứa ngáy, buồn nôn và hay nôn. Triệu chứng chung là mệt mỏi, sút cân nhanh.
5. Ung thư đại trực tràng
Phân lẫn máu đen (máu tươi ra sau phân là trĩ), ngày đi ngoài nhiều lần, sờ tay trong hậu môn thấy nhiều u cục cứng lõm đầu, dính máu do loét. Người trên 60 tuổi và có polyp có nguy cơ cao nhất.
6. Ung thư thực quản
Nuốt nghẹn, trớ, tăng tiết nước bọt, khàn tiếng, ho kéo dài, da sạm khô và hiện rõ nhiều nếp nhăn trên mặt và bàn tay.
7. Ung thư vòm họng
Có khối u ở mũi hoặc cổ, máu trong nước bọt, đau họng, khó thở hoặc khó nói, chảy máu mũi, nghẹt mũi, nghe kém, hay nhiễm trùng tai, đau nhức đầu, cứng cổ, khó nuốt.
8. Ung thư cổ tử cung
Ra máu âm đạo bất thường, kinh nguyệt nhiều bất thường, khí hư nhiều, đau vùng chậu, đau lưng, đau lan xuống chân.
Có nhiều dấu hiệu chung như: buồn nôn ói, sụt cân nhanh, mệt mỏi ko dứt.
9. Ung thư buồng trứng
Khó phát hiện vì nó giống các bệnh thông thường. Có 3 dấu hiệu đáng nghi nhất: Đau lưng ko rõ nguyên nhân, đau bụng dưới và đau vùng chậu, đau khi quan hệ tình dục.
Các triệu chứng khác dễ nhầm lẫn với bệnh khác: Táo bón, chướng bụng, đi tiểu thường xuyên, mệt mỏi, sút cân.
10. Ung thư máu
Đau bụng, thiếu máu, da dễ bầm tím, phát ban, nổi mụn, tiểu đêm, mồ hôi đêm, đau ngực, sưng bàn chân, sưng hạch, đau xương khớp, nhiễm trùng thường xuyên, khó thở, nhiễm trùng tái phát, giảm tiểu cầu...
11. Ung thư tuyến tiền liệt
Tiểu khó, tiểu lắt nhắt, nước tiểu có máu nhưng thường lượng máu rất ít, mắt thường khó phát hiện được mà phải nhờ đến xét nghiệm. Tuyến tiền liệt to hơn bình thường và có thể sờ thấy một nhân cứng. Khi bệnh tiến triển nặng có thể gặp các triệu chứng như: Phù hai bàn chân, tiểu không tự chủ hay bí tiểu, đau nhức xương hay có thể bị gãy xương khi gặp một chấn thương nhẹ.
12. Ung thư bàng quang
Đái ra máu đột ngột, không đau, tái phát. Đái buốt, đái rắt, tiểu khó. Đau vùng tiểu khung, đau thắt lưng khi đi tiểu…
13. Ung thư tuyến tuỵ
Bỗng dưng bị tiểu đường, hay đau bụng đau lưng, xuất hiện các cục máu đông, tiêu chảy và phân nổi, thay đổi khẩu phần ăn, vàng da, sút cân.
....
Còn rất nhiều loại ung thư, tuy nhiên đây là những loại phổ biến nhất, chiếm 95% số người mắc K.
Chỉ cần lưu ý những triệu chứng chung điển hình thì khả năng phát hiện K sớm tới 60-70%, còn lưu ý cho từng loại K thì sẽ phát hiện sớm tới 80%.
Vậy nên, chúng ta hãy đọc và thuộc những thông tin này rồi cứ 6 tháng lại lôi ra xem lại và lắng nghe cơ thể mình.
Leave a Comment